Het Brussels Kunstenoverleg (BKO) en Réseau des Arts à Bruxelles (RAB) werden respectievelijk in 2002 en 2004 opgericht door de Brusselse kunstenorganisaties vanuit een nood aan dialoog en samenwerking.

In 2000 is Brussel culturele hoofdstad van Europa. Ondanks een geslaagd artistiek resultaat blijft de sector met vragen achter. De samenwerking met de overheden liep niet vlot en de sector zelf is ook erg verdeeld.

Op initiatief van Kaaitheater gaan een vijftiental Nederlandstalige kunstenorganisaties met een zekere regelmaat rond de tafel om de uitdagingen rond cultuur in Brussel te bespreken.

In 2002 wordt vzw Brussels Kunstenoverleg opgericht.

In 2003 ontmoeten Nederlandstalige en Franstalige organisaties elkaar tijdens het BrusselSALONbruxellois in het kader van het Kunstenfestivaldesarts.

Vervolgens starten de Franstalige collega’s een parallel sectoraal overleg op: het Plate-forme francophone des arts à Bruxelles komt maandelijks samen.

In 2005 wordt het Réseau des Arts à Bruxelles opgericht. RAB wordt meteen nauw betrokken bij de Staten-Generaal rond Cultuur van Minister Fadila Laanan.

Vertrekkend vanuit de uitdagingen waarmee culturele actoren in hun taalgemeenschap worden geconfronteerd, stellen de twee netwerken zich ook meer en meer open voor elkaar. Zo ontstaat een breed gedragen en diepgaande reflectie over de plaats en de rol van cultuur in Brussel.

De wens tot samenwerking tussen Brusselse culturele actoren wordt bezegeld in een samenwerkingsovereenkomst en krijgt een concrete invulling in drie edities van het kunstenweekend BRXLBRAVO. Al het gezamenlijke denkwerk mondt uit in het Cultuurplan voor Brussel.

Samen met RAB initieert BKO het kunstenweekend BRXLBRAVO. Een eerste editie vindt plaats in 2005 als resultaat van een “bottom up”- samenwerking van zo’n 150 culturele organisaties uit beide taalgemeenschappen.

In 2006 ziet Lasso het licht: het Brussels platform voor cultuurparticipatie is dan onderdeel van BKO.

In 2007 ondertekenen maar liefst 117 Nederlandstalige, Franstalige en meertalige cultuurinstellingen een samenwerkingsovereenkomst.

De tweede editie van BRXLBRAVO in 2007 maakt dit engagement zichtbaar.

In 2008 wordt een Brussels platform voor het maatschappelijk middenveld opgericht, waarin BKO en RAB de culturele sector vertegenwoordigen. Door actief deel te nemen aan de Staten-Generaal van Brussel in 2009 openen de netwerken zich voor een realiteit die de grenzen van de cultuursector overschrijdt.

Al dit denkwerk wordt meegenomen in de overwegingen van het Cultuurplan voor Brussel in 2009. Dit plan beschrijft 34 uitdagingen en prioritaire acties voor de Brusselse culturele sector. Bij dit plan zijn vele spelers in Brussel betrokken, zowel op politiek niveau als in het maatschappelijk middenveld.

Lees het Cultuurplan voor Brussel >>>

De netwerken werken de thema’s uit het Cultuurplan uit in werkgroepen en formuleren concrete voorstellen. Hun rol als vertegenwoordiger van de Brusselse culturele sector wordt algemeen erkend. Er verschijnen verschillende publicaties.

In 2010 gaan de netwerken over tot actie. Ze lanceren vier werkgroepen rond prioritaire thema’s uit het Cultuurplan: interculturaliteit, cartografie, kunstenaars en de culturele agenda.

Tegelijkertijd gaan de netwerken door met het organiseren van een diepgaande reflectie over de andere thema's die in het cultuurplan zijn opgenomen en/of door de leden zijn voorgesteld, door conferenties of infosessies te organiseren over o.m. onderwijs, infrastructuur, Europa, ecologie, meertaligheid, ...

Zo organiseert RAB/BKO in 2012 een onderzoek en evenement over artistieke laboratoria en alternatieve managementbureaus, onder de titel Open House.

De netwerken ontwikkelen zich verder: hun vertegenwoordiging en draagkracht nemen toe. Ze werken nog meer samen.

Sinds de publicatie van het Cultuurplan zijn de contacten met de politieke wereld versterkt. RAB/BKO wordt nu erkend als een belangrijke gesprekspartner van de Brusselse culturele sector, voor en na elke verkiezingen.

Het aantal leden groeit aanzienlijk, net als het aantal partnerschappen, zowel met de culturele sector in Brussel als met andere sectoren (toerisme, tewerkstelling, …)

De resultaten van dit werk van analyse, reflectie, overleg en vertegenwoordiging vindt zijn weerslag in verschillende publicaties.

In 2017 maakt Lasso zich los van BKO en wordt een aparte vzw.

De netwerken zijn aan herbronning toe. Hun missie en werking worden opnieuw gedefinieerd. RAB/BKO functioneert voortaan als één platform voor netwerking en politieke vertegenwoordiging.

In 2022, vlak nadat de pandemie de hele sector lamgelegd heeft, voelen de leden de nood om de missie en werking van het netwerk te evalueren. De culturele sector in Brussel is in 20 jaar immers enorm veranderd.

Voortaan presenteren RAB en BKO zich als één platform, met één team, ten dienste van alle Brusselse culturele spelers. De nadruk komt te liggen op netwerking rond relevante transversale thema's die in tal van ontmoetingsmomenten besproken worden.

Met de integratie van United Stages in 2023 komt solidariteit nog meer centraal in de acties van het netwerk. Hetzelfde geldt voor het thema duurzaamheid, waarvoor RAB/BKO, Brussels Museums en La Concertation - Action Culturelle Bruxelloise samen het platform SamenDurable oprichten.

Een andere pijler van de nieuwe werking is politieke vertegenwoordiging. In aanloop van verkiezingsjaar 2024 publiceert RAB/BKO een reeks aanbevelingen onder de titel “Een rode draad voor cultuur”.

Lees “Een rode draad voor cultuur” >>>

Met ruim 160 leden is RABKO vandaag een levendig netwerk waarvan zijn kracht in diversiteit ligt. Door zijn rol als facilitator en bruggenbouwer draagt het netwerk bij aan een dynamisch en veerkrachtig cultureel ecosysteem in de hoofdstad.

In lijn met groei naar een eengemaakt netwerk, evolueert de naam RAB/BKO naar RABKO. Juridisch blijven beide vzw’s wel gescheiden.

In de loop der jaren publiceerde RABKO een reeks publicaties in verband met zijn missies.

Onze meest gelezen publicaties:

• Het Cultuurplan (2009) >>>
• Creatief met chaos - Hoe gaan de culturele organisaties in Brussel om met het institutionele en demografische patchwork? (2018) >>>
• Een rode draad voor cultuur (2023) >>>

Interculturele vraagstukken met betrekking tot publiek, teams en programmering worden behandeld in de online publicaties Interact (2013 > 2016):  

1. Actie en reactie rond diversiteit en interculturaliteit in de Brusselse culturele sector >>>
2. Until I find you : over kunst- en cultuurparticipatie van nieuwkomers in Brussel >>>
3. Bemiddeling, plaats voor cultuur >>>
4. Diversiteit werkt : over initiatieven die meer diversiteit brengen in de Brusselse culturele sector >>>
5. Cultuurbeleid in Brussel : een caleidoscoop >>>
6. Kunstenaars maken de stad : artistieke praktijken in Brussel >>>
7. Vrijwillig divers : inschakelen van kwetsbare vrijwilligers in Brusselse culturele organisaties >>>
8. De kunst van het ontmoeten : over participatieve, culturele projecten in Brussel >>>
9. Cultuur au pouvoir - De sociale rol van kunst en cultuur >>>

Overige publicaties:

• In Nesten - onderzoek naar talentontwikkeling en interculturaliteit in de podiumkunsten (2013)
  niet online beschikbaar
• Transformations joyeuses dans un monde turbulent (2014)
  niet online beschikbaar